Manufahi RKM News=== sexta fera ne’e (17/12),“Kordenadóra peskiza Sabina Fernandes Seac relata asuntu ne’e ba jornalista,iha seminariu konsultasaun rezultadu peskiza nivel munisipiu,analiza estratejia merkadu negosiu ki’ik no mediu iha dezenvolvimentu setor turismu iha munisipiu Manufahi,ne’ebe realiza iha sede Shares Haburas komunidade (SHC) Same.
ekipa peskiza ne’ebé kompostu SHC,KSM no grupu GEOPET-15 ne’ebe hetan apoiu funduz husi institutu nasional Siensia no teknolojia (INCT) hodi halo peskiza ba fatin turistika iha Manufahi ne’ebe lokalíza iha postu administratívu fatiin 4 hanesan Same,Alas,Fatuberliu no Turiscai, durante fulan 6 iha tinan ida ne’e ho rezultadu peskiza fatin turistika 40 maka identifikadu ne’ebe potensia no presiza dezenvolve hodi forendementu ekonomiku ba munisipiu ne’e.
Husi rezultadu peskiza ne’e fatin turistika balun governu hahu ona realiza serimonia ritual atu dezenvolve turízmu komunitária,hanesan knua antigu proklamador iha Turicai,bee-inan welenas no bee manas Fatuberliu, postu Same fatin turitika iha suku Rotuto,no iha postu Alas ba oin governu lokál presisa tau atensaun mós ba bee-inan kasbutar iha suku Umaberloik no bee inan sira seluk postu Alas.
Objetivu husi peskíza ne’e atu identifika poténsia Turizmu iha Manufahi,no identifika potensia empreza sira,no identifika stratejiku hodi dezenvolve setor turizmu iha Manufahi,rezultadu peskiza ne’e sei aprezenta ba governu lokal sai hanesan programa munisipiu nian atu dezenvolve fatin Turizmu iha Manufahi,
Husi rezultadu peskiza ne’e iha mos rekomendasaun ba governu lokal atu hahu ona dezenvolve kualidade produtu lokal Manufahi nian,motiva no fo subsidi liu husi banku sira fo kreditu ba empreza sira iha Manufahi atu dezenvolve sira nia produtu lokal,no dezenvolve promosaun (iklan) liu husi brozura kona ba produtu lokal ne’ebé impre sira produz,”informa Kordenadora peskiza Sabina Fernandes Seac .
“Vise presidenti Institutu Nasional Siensia no teknolojia (INCT) Timor leste Valentin Ximenes hateten tinan ida ne’e INCT promove peskiza hamutuk 16 ho intensaun atu promove rekursu iha rai laran, hodi fornese informasaun ba governu atu bele halo planu di’ak ba setor dezenvolvimentu ekonomiku iha nivel munisípiu,
no tinan oin INCTL kontínua loke peskiza 10 hodi halo iha tinan oin depois de osamentu aprova maibe prioridade liu ba inovasaun teknoljia,
no iha Manufahi sei halo peskiza oinsa utiliza be’e mota hodi fornese ba natar no nesesidade sira seluk,nune’e bee mota hirak ne’ebé iha Manufahi labele sulin de’it ba tasi.”
Alende ne’e reprezenta administrador munisipiu Manufahi Manuel Hendrique apresia ho rezultadu peskiza ne’e,hodi haforsa ona planu dezenvolvimentu setór ekonómiku iha Manufahi.
No dezenvolvimentu atu lao presija iha dukumentus hodi haforsa hodi halo programa ba dezenvolvimentu iha rai laran,peskiza ne’ebe halo hodi identifika problema no rikusoin sira ne’ebe duranten ne ita iha maibe sedauk iha ema ida atu deskobre.”
Entretantu partisipa iha seminariu ne’e autoridade sira, sosiadade sivil,foinsa’e sira,inklui emprezariu lokal iha munisipiu Manufahi.
