Friday, May 10, 2024
spot_imgspot_img
HomeNotisiaParlamentu Nasionál aprova iha jeneralidade Proposta Lei OJE Retifikativu tinan 2023 nian

Parlamentu Nasionál aprova iha jeneralidade Proposta Lei OJE Retifikativu tinan 2023 nian

Proposta Lei Orsamentu Jerál Estadu (OGE) Retifikativu ba tinan 2023 ne’e hetan ona aprovasaun iha jeneralidade husi Parlamentu Nasionál, iha sesaun plenária iha loron 22 fulan-agostu tinan 2023, ho votus afavór 41, kontra zeru no abstensaun 23.

Proposta Lei ne’e inklui alterasaun dahuluk ba Lei n. 15/2022, loron 21 fulan-dezembru, kona-ba Orsamentu Jerál Estadu ba tinan 2023 no ba Lei n. 2/2022, loron 10 fulan-fevereiru, kona-ba Enkuadramentu Orsamentu Jerál Estadu no jestaun finanseira públika, no alterasaun daruak ba Lei n. 8/2008, loron 30 fulan-juñu, kona-ba Lei Tributária. 369137046_151325284675821_3852885685233894505_n

Ho OGE Retifikativu tinan 2023 nian, totál despeza iha Setór Públiku Administrativu tinan 2023 nian ho valór konsolidadu hamutuk dolar amerikanu billaun 1,77. Ho alterasaun ida-ne’e montante transferénsia autorizada husi fundu petrolíferu tun husi dolar amerikanu billaun 1,35 ba dolar amerikanu billaun 1,21.

Hafoin besik fulan ida Programa Governu nian hetan tiha aprovasaun, Primeiru Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão, iha ninia diskursu aprezentasaun Proposta Lei, hateten katak “Governu Konstitusionál IX totalmente komprometidu ba polítika fiskál ida ne’ebé haree liu ba dezenvolvimentu ekonómiku país nian, ne’ebé sei administra gastu no reseita sira ho forma rogoroza no efisiente, atu promove filafali konfiansa, la’ós de’it husi sidadaun sira maibé mós husi investidór sira.

Xefe Governu esplika katak prodús proposta Lei ne’e bazeia ba aspetu prinsipál lima:

Primeiru relasiona ho alterasaun hirak ne’ebé maka presiza halo ba orsamentu hodi haree ba estrutura governu nian ne’ebé foun, ho alterasaun ka kriasaun ministériu foun sira no mós ho redusaun númeru ba institutus públikus.
Daruak, bazeia ba análize ezekusaun orsamentál to’o momentu ne’e no ho objetivu atu garante kontensaun ba despezas públikas, Governu propoin hodi hamenus despeza.
Aspetu datoluk, kona-ba kompromisu Governu Konstitusionál IX nian atu hamenus presaun inflasionária, ne’ebé kria ona difikuldade boot ba populasaun, liuliu ba sira ne’ebé laiha liu kbiit, ho Governu propoin atu hamenus taxa impostu seletivu ba konsumu masin-midar no direitus aduaneirus ba importasaun.
Ba dahaat, haree ba governasaun ne’ebé di’ak impoin rigór no transparénsia iha ezekusaun Orsamentu Jerál Estadu no iha jestaun kontas públikas, Governu propoin alterasaun ba Lei n. 2/2022, loron 10 fulan-fevereiru, kona-ba Enkuadramentu Orsamentu Jerál Estadu no jestaun finanseira públika nian, atu nune’e OJE 2024 bele hahú prepara ona tuir regra foun sira. Nune’e, atu garante estabilidade ne’ebé boot tebes iha Orsamentu Jerál Estadu no atu garante sustentabilidade, rigór no transparénsia hosi kontas públikas, sei halakon Lei “Planu Opsaun Prinsipál”, no hodi kria Planu Anuál Investimentu Estratéjiku, hodi permite dalan ida ba vizaun ida kona-ba Orsamentu, tuir prátika internasionál sira ne’ebé di’ak liu.
Ikusliu, Primeiru-Ministru mós esplika katak propostas alterasoins ba Lei Tributária ne’ebé ho objetivu atu esklarese no estabiliza rejime fiskál ne’ebé vigora, atu nune’e bele oferese seguransa legál no estabilidade fiskál ne’ebé boot tebes ba investimentu estranjeiru.
Kay Rala Xanana Gusmão mós hateten katak “aprovasaun ba Orsamentu ida-ne’e mós permite estrutura foun governu nian atu kumpre ninia misaun, liuliu iha kompromisu atu implementa medida sira ne’ebé prevee ona ba loron 120 dahuluk husi mandatu ida-ne’e”, ne’ebé Xefe Governu asume iha ninia diskursu simu pose Ezekutivu nian. “Ho razaun ida-ne’e no tanba ita-nia populasaun la bele hein tan atu sente benefísiu husi polítika sira ne’ebé Governu ne’e hakarak implementa” Governu submete ona “Proposta lei ida-ne’e ho pedidu prioridade no urjénsia”, nia hatutan.

RELATED ARTICLES
Continue to the category
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
Fans na'in: mak rona hela.
Loading ...

TRENDING SEMANAL

0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x